>
دربارهی کتاب
کتاب «خونینشهر تا خرمشهر» نوشته‌‌ی محمد درودیان است که مرکز اسناد دفاع مقدس (مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ) منتشر کرده است و در سه فصل وقایع سیاسی – نظامی جنگ، از زمینه‌‌‌سازی تهاجم عراق تا آزادسازی خرمشهر را بررسی میکند.
فصل اول کتاب، از اشغال تا آزادسازی، ابتدا به زمینه‌‌های شکلگیری تهاجم سراسری عراق و اهداف آن اشاره کرده، سپس چگونگی اشغال خرمشهر را بررسی کرده است. بررسی علل توقف دشمن، مبحث دوم است که پس از آن، وضعیت سیاسی _ نظامی کشور، در مقطع پرالتهاب دوران اشغال، تحلیل و بررسی می‌‌‌شود. مبحث بعدی به چگونگی روند آزادسازی مناطق اشغالی اختصاص یافته و نیز مروری بر چند عملیات سپاه اسلام دارد. آخرین قسمت این فصل با عنوان «پس از فتحالمبین» دربارهی موقعیت ضدّانقلاب داخلی و نیز دشمن خارجی در برابر توانایی‌‌‌های خودی، در فاصله‌‌ی زمانی بین دو عملیات فتحالمبین و بیتالمقدس است.
نویسنده در فصل دوم (آزادسازی) چگونگی آزادسازی خرمشهر را تشریح کرده است. این فصل که طولانی‌ترین فصل کتاب است، در واقع گزارشی است از عملیات بیتالمقدس از نخستین مراحل طراحی تا پایان کار. ضمن این گزارش، تجزیه‌‌‌و‌‌تحلیل‌‌هایی مربوط به سطوح مختلف جنگ، از سیاست‌‌‌گذاری و برنامه‌‌‌های کلان گرفته، تا اجرای مراحل مختلف عملیات، به همراه فشرده‌‌‌ای از روند حوادث، ارائه شده است. در این فصل خواننده در جریان چگونگی انتخاب منطقهی عملیاتی بیتالمقدس قرار می‌‌گیرد، با ویژگی‌‌ها و مشخصات این منطقه نیز آشنا می گردد. در ادامه‌‌ی فصل دوم مراحل چهارگانه‌‌ی نبرد بزرگ و نسبتاً طولانی بیتالمقدس توضیح داده شده و خواننده از منظری مشرف بر صحنه، در فضای پر تب‌‌وتاب ناشی از افت و خیزهای مراحل مختلف این عملیات، قرار می گیرید.
فصل سوم کتاب (بازتاب پیروزی) نتایج پیروزی عملیات بیتالمقدس و آزادی خرمشهر بررسی شده است.
کتاب «خرمشهر در جنگ طولانی» اثری از مهدی انصاری، محمد درودیان و هادی نخعی است که وقایع سیاسی و نظامی خرمشهر، از زمان پیروزی انقلاب تا آغاز حمله‌ی عراق، را بررسی میکند.
دربارهی کتاب
در بخش دوم کتاب «خرمشهر در جنگ طولانی» به‌‌طور مفصل این مباحث بازگو شده است:
جریان آمادگی‌‌های نهایی ارتش متجاوز صدام برای شروع هجوم نظامی مستقیم تا اشغال کامل خرمشهر، اوضاع مرز و شهر خرمشهر، عملیات و تحرکات مرزی عراق پس از پیروزی انقلاب و واکنش سازمان‌‌های مسئول جمهوری اسلامی، چگونگی شروع هجوم سراسری دشمن در منطقهی خرمشهر و واکنش مردم، نحوه‌ی هجوم زمینی و یگان‌های متجاوز و محورهای تجاوز و چگونگی مقابله با آنها، شکلگیری و سازمان‌دهی نیروهای مقاومت، شکست صدام در کسب یک پیروزی سریع و اعلام آتش‌بس از جانب رژیم او و واکنش جمهوری اسلامی، تمرکز قوا و توجه اصلی رژیم صدام به اشغال خرمشهر و آبادان، وضعیت مدافعان در آغاز مرحله‌ی دوم هجوم و مشکلات و کمبودها، عبور دشمن از کارون و چگونگی نفوذ دشمن در شهر پس از ۲۲ روز تلاش و تحمل تلفات، تشریح جنگ شدید خیابانی و مقابله‌ی جانانه مدافعان خرمشهر و جنگ خانه‌به‌خانه برای جلوگیری از سقوط خونینشهر و هجوم نهایی دشمن.
پیوست اوّل کتاب «خرمشهر در جنگ طولانی» با نام «زنان در حماسه خونینشهر» یادی است از تلاش بانوان متعهد در خرمشهر و در جریان مقاومت ۳۵روزه‌‌ی خرمشهر و فعالیت‌هایی که در زمینه‌ی نبرد مستقیم با دشمن، پشتیبانی رزمندگان و امدادگری انجام دادند.
پیوست دوم کتاب، زندگی‌نامه‌ی «شهید شیخ محمدحسن شریف قنوتی» است و به نقش و فعالیت‌های این شهید در خرمشهر اشاره شده است.
*************************
فصل اول: مقدمه
فصل دوم: «اصلی شدن اشغال خرمشهر و تمرکز نیرو» (بخش اول)
فصل سوم: «اصلی شدن اشغال خرمشهر و تمرکز نیرو» (بخش دوم)
فصل چهارم: «اصلی شدن اشغال خرمشهر و تمرکز نیرو» (بخش سوم)
فصل پنجم: «جنگ ده‌روزه پشت دروازه‌های خرمشهر» (بخش اول)
فصل ششم: «جنگ ده‌روزه پشت دروازه‌های خرمشهر» (بخش دوم)
فصل هفتم: «جنگ ده‌روزه پشت دروازه‌های خرمشهر» (بخش سوم)
فصل هشتم: «دشمن در شهر خونین» (بخش اول)
فصل نهم: «دشمن در شهر خونین» (بخش دوم)
فصل دهم: «تهاجم نهایی و اشغال خونینشهر» (بخش اول)
فصل یازدهم: «تهاجم نهایی و اشغال خونینشهر» (بخش دوم)
فصل دوازدهم: «تهاجم نهایی و اشغال خونینشهر» (بخش سوم)
فصل سیزدهم: «تهاجم نهایی و اشغال خونینشهر» (بخش چهارم)
فصل چهاردهم: نقش زنان در حماسه‌‌ی خونین شهر (ضمیمه اول)
فصل پانزدهم: یادی از شهید شیخ محمدحسن شریف‌قنوتی (ضمیمه دوم)
فیلم مستند خرمشهر آزاد شد
در این مستند به سیر تاریخی خرمشهر و وقایع تاریخ اتفاق افتاده در این منطقه پرداخته می شود. شهری که همواره در طول تاریخ، به دلیل شرایط اقلیمی، اقتصادی و سیاسی مورد توجه دول غربی بوده است. این شهر به دلیل شرایط اقلیمی برای اولین بار توسط عثمانی ها اشغال شد و بار دیگر در جریان جنگ جهانی اول توسط انگلیسی ها مورد هجوم قرار گرفت. بعدها در اوایل حکومت پهلوی و کشف ذخایر نفتی در این منطقه، در اواسط جنگ جهانی دوم نیروهای متفقین این سرزمین را اشغال کردند.
این هجوم ها و اشغالگری ها تا انقلاب اسلامی ادامه داشت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این شهر بار دیگر [مرتبه چهارم] با هجوم نیروهای بیگانه [صدام و نیروهای بعث عراق] مواجه گردید. اما این بار این هجوم ها با مقاومت مردمی مواجه گردید. مقاومتی که در اول جنگ تحمیلی، ۳۴ روز به طول انجامید. اما چرا این بار در برابر این هجوم، مقاومت مردمی شکل گرفت؟ وجود مفاهیم دینی از قبیل شهادت، رهبری امام خمینی (ره) و شکل گیری یک انقلاب مردمی از دلایل اصلی این مقاومت به شمار می رود.
در این برنامه مراحل مختلف عملیات بیت المقدس و آزادی خرمشهر از زبان رزمندگان شرکت کننده در این عملیات بازگو می شود.
مستند « شهری در آسمان » با موضوع پرداختن به جزئیات و خاطرات عملیات آزادسازی خرمشهر از زبان فرماندهان و رزمندگان موثر در عملیات ، همراه با تصاویری مستند از لحظه درگیری رزمندگان با اشغالگران خرمشهر
در این مستند به نقش فرماندهان به ویژه شهید حاج احمد کاظمی در آزادسازی خرمشهر پرداخته شده است.
سردار سرتیپ پاسدار حسین همدانی از فرماندهان دوران دفاع مقدس و مستشاران ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مدافعان حرم در حین انجام ماموریت‌های مستشاری در حومه شهر حلب سوریه به دست تروریست‌های تکفیری به شهادت رسید.
فتح خرمشهر توسط نیروهای ارتش و سپاه و گفتگو با فرماندهان ارتش در این برنامه مورد بررسی قرار می گیرد.