عمادی گفت:

سلام جناب حسین. اشکالات شما ظریف است ما مخلوطی از چیزهایی درست و اشتباه. ما دو چیز داریم:
1) اینکه هیچ چیزی در جهان خلقت، بدون اذن، اراده و مشیت خداوند، تحقق پیدا نمیکند.این یعنی در هر لحظه هر چیزی که پدیدار میشود یا انجام می گیرد، در دایره قدرت وقوانینی است که خداوند در این عالم قرار داد. یعنی هیچ مخلوقی اصلا نمیتواند از دایره مشیت الاهی خارج شود، چون برای وجود و قدرت و اراده الاهی مرزی وجود ندارد که کسی برود آنطرف مرز و کاری کند؛ همه دارند از آنچه خداوند قرار داده استفاده میکنند. از این حیث، امور، خوب و بد ندارند. مثلا آب، بدون اذن خدا نمیتواند وجود یا اثر داشته باشد و نیز خارج از انچه خدا برای او مشیّت کرده، نمیتواند اثر داشته باشد. ما، انسانها، چه در حال کار خیر کنیم و چه در حال کار بد، در هر صورت داریم از آنچه خدا قرار داده (قدرت، عملکرد بدن و روح، آثار اشیاء و غیره) استفاده میکنیم. تا اینجا همه چی تحت اراده الاهی است؛ یعنی حتی انسان که بخشی از مخلوقات است در آنچه به طور طبیعی یا همان تکوینی، دارد، دقیقا مثل بقیه موجودات است. یعنی تحت یک قانون حاکم بر عالم است: هر جیز اندازه، ویژگی و اثر خود را دارد و خارج از آنچه که خداوند به طور طبیعی در او قرار داده نمیتواند عمل کند.
2) منتها، یک حقیقت دیگری وجود دارد و آن مخصوص انسان است: اینکه انسان علاوه بر آنچه خداوند به طور طبیعی مثل همه موجودات دیگر، به او داده، یک چیزی بیشتر دارد که برامده از روح اوست، یعنی برآمده از آنچه که خداوند خودش درباره آن می گوید: «وَ نَفختُ فیهِ مِن روحی» (سوره ۱۵، آیه ۲۹ و آیه دیگر). حتی در این ماهیت روح و قوای روح هم ما دخالتی نداشتیم؛ یعنی جزو مخلوقات تکوینی خداست. بر اساس این روحی که خدا به ما داده، یکی از چیزهایی این روح، قدرت اختیار است؛ راحت ترین راه فهمیدن این قدرت، همان درک شهودی هستش: یعنی خود شما وقتی داری کی کاری انجام میدی، مثلا همین الان داری این متن رو میخونی، در همین زمان این قدرت رو دائم داری که انجام ندی. این رو شما با تمام وجودت درک میکنید. اختیار یک قدرت هست. اما دوتا نکته: الف) این اختیار، مربوط به هنگام انجام عمل هستش؛ یعنی شما وقتی یک کار رو اختیار کردی، و به عبارتی، علل بروز یک فعل توسط شما، تامّ شد، آن عمل انجام می گیرد. یعنی خداوند، ظهور برخی از حقایق رو که فقط و فقط برای انسان موجود مختار پیش می آید، وابسته به اختیار او کرده؛ ب) شما در انتخاب نوعی فعل مختارید، اما در انتخاب نتیجه و اثر فعل، ما انسانها هیچ اختیاری نداریم. ترتّب اثر و نتیجه بر یک فعل و عمل، جزوی از قواعد تکوینی عالمه. یعنی مثلا شما قبل از خوردن، اختیار داری از میان مثلا دو یا چند غذا یکی رو انتخاب کنی؛ اما اگر شما بین دو غذا یکی رو از روی اختیار خودت، انتخاب کردی و خوردی، دیگه در اینکه اون غذا چه تأثیر داشته باشه، شما مختار نیستی؛ اون غذا همون تأثیری رو میذاره که به طور طبیعی در اون قرار داده شده. قبل از یک دروغ، اختیار دارید که بگید یا نگید؛ اما اگر گفتید، دیگه در بروز اثر عمل (که هم اثر دنیوی آن است هم اخروی) شما هیچ اختیاری ندارید. برای همینه که این همه معارف و هدایت برای انسان ارائه شده تا با آگاهی، یک عمل رو قبل از انجام دادن، انتخاب کنه؛ این رو میگن هدایت. بروز معلول از علت، جزو قواعد ضروری و جبری این عالمه و بروز اثر و نتیجه از یک چیز یا یک فعل، مبتنی بر همین قاعده تکوینی هستش.
هرچه که خدا به طور طبیعی به انسان داده و انسان در آن نقشی نداره رو میگن بخش تکوینی، یعنی با خلقت، ایجاد شده. این مشترکه در تمام مخلوقات. یکی از چیزهایی که به طور طبیعی و تکوینی در انسان قرار داده شده، قدرت اختیار هستش. به خاطر همین قدرت، فقط و فقط به انسان هدایت تشریعی قرار داده شده. یعنی برای اینکه هر وضعی که انسان پیدا میکند، وابسته به افعالی هستش که انتخاب میکند، این هدایتهای آمده تا انسان را از اعمال و نتایجش آگاه کنه. اینرو میگن هدایت تشریعی؛ رساندن انسان به کمال از طریق افعال اختیاریش. اصلا بحث روی این که خدا چه میتواند بکند یا نمیتواند، نیست، که شما بگی خدا میتوانست جلوی شمر رو بگیره مثل حرّ. اگه دقیق نگاه کنی، اگه خدا اینکار رو میکرد، نوعی بروز بیعدالتی بود. چون حرّ محصول انتخابهایی است که از قبل تا اونزمان کرده و از خودش با انتخابهایش چیزی ساخته که در آن لحظه تصمیمگیری تونست اون تصمیم رو بگیره؛ و شمر محصول چیز هستش که از قبل انتخاب کرده که از اون چیزی ساخته که موقع انتخاب، آن انتخاب کذایی رو کرده. نه این که خدا به یکی اجازه داده هدایت بباید و به یکی نداده. نه؛ خدا در هر لحظه برای همه هدایت قرار داده به طور برابر. هر انسانی در هر لحظه از زندگی در حال انتخاب چیزی است که بخواهد یا نخواهد آثارش رو در انتخابهای دیگرش و در زمانهای دیگر زندگی اش و در وضعیت آخرتش، نشان خواهد داد. یعنی هر لحظه که کاری انجام میدهیم، تحت تأثیر شرائطی داریم انجام میدیم که مهمترینش اینه که از قبل با انتخابهایمان چه چیزی از خودمان ساختیم. شمر ناتوان از بریدن سر امام حسین نبود. همون لحظه که می برید، این قدرت و اختیار رو داشت که نبره. چنان که چند نفر قبل از اون هم به دستور عمر سعد میخواستند ببرّند اما نبریدند.