طب سنتی، ضرورت زندگی امروز / دکتر محمد عزیزخانی و دکتر رضا منتظر / فیلم برنامه راز / لینک مستقیم دانلود
در این بخش از فیلم برنامه راز که با موضوع «طب سنتی، ضرورت زندگی امروز» میزبان رضا منتظر، محقق و نویسنده طب سنتی و محمد عزیزخوانی مدیرعامل جامعه احیاگران طب سنتی بود.
رضا منتظر، محقق و نویسنده طب سنتی درباره وضعیت طب سنتی کشور گفت: وضعیت طب سنتی کشور هم خوب و هم نگران کننده است. قبلا جامعه نسبت به طب سنتی آشنایی نداشتند و سد‌های بزرگی اعم از دولت و ناآشنایی مردم پیش‌رو وجود داشت ولی به تدریج این آشنایی صورت گرفت. در حال حاضر جامعه تا حد قابل قبولی به سمت طب سنتی آمده است. وزارت بهداشت هم این علم را کاملا قبول کرده است. ما باید از لحاظ کیفی ارائه خدمات بهداشتی و درمانی و فرهنگسازی طب سنتی ایرانی را بالا ببریم.
منتظر درباره نحوه آموزش دانشگاه‌ها و تربیت نیرو در طب سنتی گفت: حدود ۲۰۰ سال آموزش طب سنتی تعطیل بوده است. طبق شواهد تاریخی آخرین زمانی که طب سنتی را در کشور داشتیم در دارالفنون و زمان امیرکبیر بوده است. بعد از تأسیس دارالفنون تدریس طب سنتی و غربی به موازات یکدیگر در دانشگاه شروع می‌شود. به محض مرگ امیرکبیر طب سنتی دیگر آموزش داده نشد و فقط طب غربی بود. یک پزشک در پایان مأموریت خود در ایران در کتابی می‌نویسد مبارزه با طب سنتی از زمان شاه عباس صفوی شروع شد اما به علت مقاومت مردمی موفقیتی نبود. ویژگی مهم دوران قاجار انتقال طب سینایی به طب پاستور بود. اکثر نمایندگانی که به ایران می‌فرستیم بیشتر پزشک بودند تا شاهان را به استفاده از طب غربی به جای سنتی ترغیب کنند. بعد از آن اطبای سنتی دیگر نمی‌توانستند آموزش دهند.
طب سنتی، ضرورت زندگی امروز / دکتر محمد عزیزخانی و دکتر رضا منتظر / فیلم برنامه راز
مدت زمان : ۷۴ دقیقه
کیفیت : TVRip (عالی) – [ریلیز اختصاصی مبین مدیا]
تاریخ پخش : ۱۷ تیرماه ۱۳۹۳
پخش از : شبکه چهارم سیما
این محقق و نویسنده طب سنتی افزود: در سال ۸۶ آموزش طب سنتی در دانشکده طب سنتی دوباره آغاز شد. البته قبل از آن هم موسسه تحقیقات حجامت ایران دوره‌هایی می‌گذاشت که پزشکان علاقه‌مند می‌آمدند و بیشتر با مزاج‌شناسی و حجامت آشنا می‌شدند اما به هر طریق ارزشمند بود و یک حالت خط شکنانه داشت. در حال حاضر آموزش‌ها با کیفیت و مبتنی بر منابع است. مشکل ما این است که تعداد دانشکده‌های طب سنتی و دانشجویان آن‌ها محدودند و جوابگوی نیاز جامعه نیستند. مقام معظم رهبری در صحبت‌های خود اشاره کردند که راه‌های میانبر را بروید. نیازهای کشور شامل سلامت هم می‌شود و این پیشروی کند جوابگوی نیاز ما نیست.
منتظر با اشاره به زالودرمانی و جنبه‌های مثبت و منفی آن گفت: در محیط این نوع طب باید نور و بهداشت باشد و کار به صورت خوددرمانی صورت نگیرد تا مردم فکر کنند کار خوبی می‌کنند که با خرید زالو بیماریشان درمان می‌شود. این تدبیری دارد که در طب سنتی شرایطی برای آن تعریف شده است. اولین درمان نباید زالو باشد و بدن باید از سموم پاکسازی شود و قبل از آن باید داروهای گیاهی و حجامت استفاده شده باشد. در غیرصورت ممکن است عفونت‌های بدن خودش را در محل نیش زالو نشان دهد.
وی گفت: برخی مراکز تنها از زالو برای درمان استفاده می‌کنند که ما این مسأله را تأیید نمی‌کنیم چون طب سنتی نه فقط زالو، نه فقط داروی گیاهی و نه فقط حجامت است. فردی یک سال و نیم به علت استفاده نابجا از زالو دچار کم خونی شدید شده بود؛ بنابراین فرد باید به اهالی متخصص این علم مراجعه کند.
این محقق و نویسنده طب سنتی درباره اینکه آیا در استفاده از حجامت زیاده روی می‌شود، گفت: درباره حجامت هم مثل زالو درمانی سوء استفاده‌هایی صورت می‌گیرد و مثلا ما در طب سنتی مزاج‌شناسی داریم و معتقدیم طب سنتی برای مزاج‌های گرم قابل استفاده است اما برخی مراکز با این اصول کاری ندارند و به خاطر منافع مادی از آن به غلط استفاده می‌شود. گاهی افراد از روایات استفاده می‌کنند که مثلا امام رضا (ع) می‌فرمایند حجامت کردن را در ۳۰ خرداد و ۷ تیر از دست ندهید. برخی مراکز هفته حجامت اعلام می‌کنند که اشتباه است.
منتظر توضیح داد: بعضی دوستان براساس تفکر غلط فکر می‌کنند زیاده روی شده است. حجامت جزء بزرگ طب سنتی است و این بی‌انصافی است که بگویند این کار غلط بوده و نباید استفاده شود. در شرایط امروز ما، بدن‌های افراد به طب سنتی و حجامت بیشتر احتیاج دارد. حتی مقابل این درمان هم لجاجت وجود دارد که علمی نیست. من یک طرح تحقیقاتی درباره تأثیر حجامت بر کمردرد نوشتم که گفتند این اخلاقی نیست و باید روی موش انجام شود اما این کار را ابن سینا از قرن‌ها پیش استفاده می‌کردند. آن‌ها گفتند به این دلیل که در تبیین طرح خودتان از منابع دینی استفاده کردید این استدلال غلطی است.
منتظر درباره بیماری‌های مختلف گفت: ۵۰ درصد مشکلات ما مشکلات قلب و عروق و ۲۰ درصد سرطان است که از هر ۵ ایرانی یک نفر مبتلا به سرطان است. پوکی استخوان و دیابت هم زیاد است. سن بروز پوکی استخوان هم در ایران پایین آمده است. از هر ۵ ازدواج یک نفر نابارور شدند و اگر همین طور پیش برویم در اثر بیماری از بین می‌رویم و نیازی به جنگ نیست. به همین دلیل دوستان طب سنتی باید اقدامات سریعتری انجام دهند.
آشنایی کامل با طب سنتی اهمیت دارد
در ادامه محمد عزیزخانی، مدیرعامل جامعه احیاگران طب سنتی گفت: باید آموزش طب سنتی را در لایه‌های پایین‌تر جامعه بسط دهیم. اتفاقاتی که در درمان می‌افتد، تکمیل کننده خود هستند. باید در تمام زمینه‌ها به روز باشیم. مثلا بسیاری از داروهایی که بوعلی سالیان قبل توصیه کرده، با زندگی امروز انسان سازگار نیست و نیاز به بازنگری دارد. باید از آموزش و پرورش شروع کنیم و با زبان کودک طب سنتی را به آرامی ترویج کنیم . آشنایی با مزاج‌ها و صفرا و سودا را داشته باشیم. این می‌تواند یک زیرساخت خوب برای انجام کار بلند مدت باشد.
عزیزخانی ادامه داد: باید در متون دانشگاه که نزدیک به پزشکی باشد، واحدهایی بگذارند که دانشجو با این مبانی آشنا باشد. بعضی از دانشگاه‌ها در آلمان طب سنتی را در ۱۲ واحد درسی آموزش می‌دهند. کشورهای دیگر مثل نروژ، انگلیس و کانادا این آموزش را دارند. از نظر کمی باید دانشکده طب سنتی را افزایش دهیم. در کشور چین ۲۴۶ دانشگاه آموزش طب سنتی وجود دارد و ما هنوز دانشگاه طب سنتی نداریم بلکه بیشتر دانشکده طب سنتی داریم. خلأ این مسأله احساس می‌شود.
مدیرعامل جامعه احیاگران طب سنتی در خصوص جنبه‌های مختلف زالو درمانی یادآور شد: شاید بعد درمانی زالو به عنوان درمان به وسیله حکمای ایرانی مثل بوعلی شناخته شد. ما ۷۰۰ نوع زالو داریم که ۵۰ گونه آن طبی هستند. از همه بی‌ضرر‌تر نژادی است که در ایران وجود داشت و اروپایی‌ها به کشور خود بردند و الان صادرات آن در دنیا انجام می‌دهند.
وی افزود: وقتی زالو خون انسان را می‌مکد، ماده‌ای را وارد بدن می‌کند که باعث گردش خون بهتر در بدن انسان می‌شود. من بعضی از کاربردهای زالودرمانی را در ۲۵۰ مقاله علمی دنیا بررسی کردم. این موجود خون انسان را تصفیه و رقیق می‌کند و به سالم سازی بدن، کنترل سیستم ایمنی و افزایش اکسیژن رسانی بافت‌ها کمک می‌کند. در قرن ۱۹ این جانور برای درمان هر دردی از قبیل آبسه و سردرد و غیره استفاده می‌شد. زالو در درمان بیماری‌های کرونر قلب کمک کننده است و خطر جراحی را به حداقل می‌رساند. پیوند گوش پس زده شده در آمریکا به وسیله این جانور موفقیت آمیز بوده است.
عزیزخانی در ادامه گفت: در کشورهایی مثل آلمان ۳۰ میلیون مورد درمان از طریق زالو انجام شده است. کاربرد زالو در جراحی پلاستیک دیده شده است. در زالو درمانی دو اثر دیده می‌شود که اگر هر نقطه بدن را زالو بگذاریم، انرژی حیاتی بدن بالا می‌رود و اثر دیگر این است که پایانه‌های عصبی بعد از استفاده بهتر می‌شود. در بیماری‌هایی مثل پارکینسون، ام اس، کاهش حافظه و آلزایمر این جانور خاصیت درمانی می‌تواند داشته باشد.
وی افزود: در حال حاضر دنیا به زالوی طبی توجه خوبی دارد. هزینه آن‌ها از ۳ دلار تا ۳۰ دلار است. تجارت زالو تبدیل به یک کار درآمدزا برایشان شده است. مزرعه‌ای در انگلستان وجود دارد که از زالو نیم میلیون درآمد داشت و در کمتر از ۱۰ سال ۸ میلیون پوند درآمد داشت. در اکثر داروخانه‌های کانادا بسته‌های زالوی طبی فروخته می‌شود. در آلمان یک مرکز تخصصی برای درمان از طریق زالو وجود دارد.
مدیرعامل جامعه احیاگران طب سنتی درباره حجامت گفت: اگر آموزش‌های لازم پیرامون حجامت داده شود، اتفاقات بد در اینباره نمی‌افتد. اگر یک پزشک مسلط به دوره‌های طب سنتی باشد، سریع دستور حجامت نمی‌دهد بلکه اول بررسی می‌کند و بعد حکم به استفاده از یک روش درمانی خاص می‌دهد. گاهی طبیب بنا به شم پزشکی خود ممکن است تشخیص‌هایی بدهد. این احتیاج به تجربه و مطالعه بسیاری دارد تا مشکلات برطرف شود. امیدوارم افراد به آسانی تن به حجامت ندهند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در طب قدیم ایران اطبا از مردم پول نمی‌گرفتند و حاکم وقت به آن‌ها حقوق قابل توجهی پرداخت می‌کرد تا سرگرم کار دیگری نباشند. اگر بیماری در منطقه‌ای زیاد می‌شد، سطح حقوق اطبا پایین می‌آمد و آن‌ها وظیفه داشتند مواظب سلامت مردم باشند. مقوله حفظ سلامتی باید در کتاب‌های آموزشی مورد توجه باشد. سالهاست که گفته‌اند برای حفظ سلامتی روزی ۱۲ لیوان آب بخورید اما هر فردی با توجه به مزاج خود احتیاج به آب دارد. مزاج‌های گرم و خشک کمتر به آب احتیاج دارد. نوشیدن آب زیاد باعث ضعیف شدن کبد و کلیه می‌شود. ناشتا آب سرد خوردن باعث ایجاد شوک در کبد می‌شود و انرژی این عضو بدن کم می‌شود. همین اصلاح ساده نحوه آب خوردن باعث بهبود زندگی آدم‌ها می‌شود.
